CentOS-ийн тухай

CentOS нь Линукс үйлдлийн системийн бүрэлдэхүүнд багтдаг enterprise-class бүтээгдэхүүн юм. Линуксийн нэгэн адилаар сая сая түгээн дэлгэрүүлэгч буюу хөгжүүлэгчидээр дэмжигддэг үнэгүй нээлттэй эхийн (Free and Open Source) бүтээгдэхүүн юм. Гэхдээ Линуксээс ялгаатай гэдгийг бид хамтдаа олж харах болно.

CentOS Линуксийн бүтээгдэхүүн болохын хувьд дэлхий нийтийн хэмжээн дэх нээлттэй эхийн боловсорсон төсөл юм гэдгийг мэдэх болно.
CentOS-ийн бүрэлдэхүүнд дараах серверүүд болон програм хангамжууд агуулагддаг гэдгийг дурьдах хэрэгтэй байхаа. Үүнд:

• Apache Web server (http://www.apache.org) - Дэлхийн хэмжээн дэх хамгийн алдартай HTTP сервер.
• Samba (http://www.samba.org) - Windows, OS/2 болон бусад компьютерийн баазад суурилсан application хэрэглэх, sharel-лэх, хэвлэх, холбох протоколуудыг агуулсан систем юм.
• Sendmail (http://www.sendmail.org) - Цахим шуудан илгээх, хүлээн авах , боловсруулах, цахим шуудангаар үйлчлэх сервер юм.
• CUPS (http://cups.org) - UNIX-ийн хэвлэлтийн нэгдсэн системийг агуулсан сервер
• vsFTPd (http://vsftpd.beasts.org) - FTP буюу file transfer protocol -ийн сервер
• MySQL (http://www.mysql.com) - Мэдээллийн баазын сервер
• BIND (http://www.isc.org/products/BIND) - Barkeley Internet Name Domain гэсэн үгний товчлол бөгөөд Домэйн нэрний систем (DNS) протокол, хостийн нэр, IP хаяг-ийг интернэт холбодог хэрэгсэл

Desktop хэрэглэгчээр тохируулагдсан үед CentOS -д Desktop-оор тохируулагдсан бичил-оффисын байдлаар тохируулагдсан хэлбэр байдаг. Өөрөөр хэлбэл бидний мэдэх Windows-тэй төстэй байдлаар. Эдгээр хэлбэрт:

• GNOME Desktop Environment - GNOME бол CentOS-д агуулагддаг стандарт орчин
• K Desktop Environment (KDE) - KDE бол бусад Desktop орчингуудын адилаар CentOS-д тохируулагдсан байдаг
• X Window System - Graphic user interface-д дэмжлэг болох суурь бэлтгэл
• Firefox -  Хамгийн алдартай нээлттэй эхийн вэб броузер
• Thunderbird - Firefox -ийн нэгэн адил нээлттэй эхийн мэйл хүлээн авах, илгээх, бичих болон зохицуулах программ
• OpenOffice.org Office Suite - Оффисийн хэрэглээний нээлттэй эхийн программууд агуулагддаг. (бидний хэрэглэж сурсан Ms Office Word, Ms Office Excel... зэрэг програмуудтай төстэй гэхүү дээ)
• GNU Image Manipulation Program - График зураг засварлах хүчирхэг программ
• Rhythmbox - хөгжим болон аудио файл тоглуулах, зохион байгуулах программ

Сервер компьютер ба Desktop application-үүд дээр дурдсан программ хангамжийн төслүүд centOS-д цөөхөн байна. Эдгээр хэрэглэж байгаа программ хангамжийн төслүүдээ хүчирхэг байлгахын тулд бусад Линуксийн хүрээндэх орчинг агуулдаг.

Компьютерүүд хамтдаа серверийн групп, файлуудыг share-лэх нэгдсэн систем, өндөр боломжит application-ууд хамтран маш ихээр гүйцэтгэлийг сайжруулан, тэнцвэрт тооцоолол хийх нэгэн төрлийн бүлэг (Cluster) болон ажилладаг. CentOS-д багтдаг эдгээр cluster-ийг авч үзвэл:

• Global File System Suite (GFS) - With GFS, multiple computers in a cluster can share a single, consistent file system namespace.
• Management of High-Availability Services - If a node in a cluster becomes inopera-tive, tools for managing high-availability services can move those services to another node.
• Linux Virtual Server Routing - Provides Internet Protocol load-balancing to distribute client requests evenly among server systems.
• Linux Virtual Server Administration - Xen virtualization tools are available to create, run, and manage virtual machines (guest operating systems) that run natively in CentOS.